Napoleons Italië

De eeuwige fascinatie voor Napoleon brengt in zijn tweehonderdste sterfjaar weer een golf van aandacht voor deze even bewonderde als verguisde staatsman, die zowat eigenhandig het moderne tijdsgewricht heeft vormgegeven; The Man of Destiny, de juiste man op de juiste plaats op de juiste tijd. Na zijn dood doopte zijn aartsvijand, de Oostenrijkse kanselier Metternich, de kwart eeuw ervoor ‘het tijdperk van Napoleon’. En inderdaad kon niemand om Napoleon heen: Turner, Goya, Beethoven, David, Paganini, Canova, Byron, Ingres, Goethe, Stendhal… iedereen goot zijn haat of bewondering in klassiek geworden kunstwerken. Hij bracht Egypte naar Europa, maar ook de idealen van de Verlichting en de Franse revolutie. Zijn zegetocht begon in Italië, land van zijn voorouders, waar hij zijn eerste successen behaalde als generaal en nieuwe republieken stichtte. In 1805 kwam hij terug om zich tot koning van Italië te laten kronen en zijn naaste familie op tronen te zetten. Zijn stiefzoon Eugène de Beauharnais liet als onderkoning Milaan uitbouwen tot een klassiek ogende hoofdstad met een Bonaparte-forum, een triomfboog en een amfitheater. Zijn oudste zuster Elise maakte als groothertogin van Toscane eerst van Lucca en vervolgens van Florence een hoofdstad met een uitgesproken cultureel hof, waar grootheden als Canova en Paganini vele opdrachten uitvoerden.
De nalatenschap van Napoleon in de Europa is enorm – van de rechtspraak en het metrieke stelsel tot een lange reeks militaire en culturele sporen op slagvelden, in musea en in talrijke steden.
De reisroute volgt Napoleons sporen in Italië, van de eerste glorieuze veldtocht van 1797-98 naar zijn verbanningseiland. De culturele erfenis van de Bonapartes – van Napoleon en zijn familie– krijgen in het programma tevens een prominente plaats.
Leo Samama, componist, musicus en cultuurfilosoof, belicht deze reis in het voetspoor van Napoleon en de Napoleoniden.